วันอาทิตย์ที่ 7 มิถุนายน พ.ศ. 2552

การแต่งกายของชาวรามัญฝ่ายชายและฝ่ายหญิง


เครื่องแต่งกายที่สำคัญของสาวมอญชิ้นหนึ่ง คือ ผ้าสไบ (หยาดฮะหริ่มโต่ะ) ผ้าสไบนี้จะขาดเสียมิได้ แหม่งเจ้น (คำทำนาย) โบราณอายุหลายร้อยปีของมอญได้ทำนายข้อบ่งชี้ที่โลกจะถึงแก่กาลวิบัติเอาไว้หลายสิบประการ ข้อหนึ่งในนั้นคือ สาวมอญจะละทิ้งสไบ นั่นแสดงให้เห็นว่า สไบนั้นมีความสำคัญมาก สไบต้องคู่กายสาวมอญเสมอ โดยเฉพาะเมื่อต้องเข้าวัดเข้าวา หรือออกงาน สไบเป็นผ้าสำหรับห่มไหล่ พาดจากไหล่ซ้ายไปด้านหลัง อ้อมใต้รักแร้ขวา แล้วขึ้นไปทับบนไหล่ซ้าย หากไปงานรื่นเริง เที่ยวเล่น ก็ใช้คล้องคอแทนหรือพาดลงมาตรงๆ บนไหล่ซ้าย ผู้ใช้ผ้าสไบจะต้องตัดและปักลายด้วยตนเอง เป็นการอวดฝีมือ สาวคนใดปักไม่เป็นปักไม่สวยจะเป็นที่อับอายชาวบ้านอย่างยิ่ง

การห่มสไบแบบต่างๆตามวิธีการใช้งาน
















วันศุกร์ที่ 5 มิถุนายน พ.ศ. 2552

ผ้าสไบมอญ








สไบมอญ (ยาดด๊ด)

สิ่งสำคัญของคนมอญทั้งชายหญิงเมื่อเข้าวัดเข้าวา คือต้องมีผ้าพาดติดไหล่สักผืน ผ้าผืนดังกล่าวสำหรับผู้ชายก็เรียกว่า ผ้าขาวม้า สำหรับผู้หญิงก็คือ ผ้าสไบ ในขณะที่คนมอญหลายถิ่นนิยมเรียกว่า ยาดด๊ด แต่มอญน้ำเค็มแถบสมุทรสาครนิยมเรียกว่า ยาดฮะเริ่มโต๊ะ หรือ สไบมอญ ที่มีรูปแบบลวดลายเฉพาะตัวไม่เหมือนใคร
ขนาดของยาดฮะเริ่มโต๊ะ กว้างประมาณ 1 ศอก ยาวประมาณ 4 ศอก ปักลายดอกไม้ตรงริมผ้าตลอดทั้งผืน ลายดอกสอดสลับสีสวยงามตัดกับสีพื้นของผืนผ้า ที่นิยมสีสดใส เช่น แดง ส้ม เขียวตองอ่อน เหลือง ขาว ฟ้า ชมพู และนับเป็นงานฝีมือของลูกผู้หญิงมอญอย่างหนึ่ง ที่จะต้องลงมือทำด้วยตนเองทุกคน ทุกครัวเรือน ที่สำคัญต้องมีไว้อวดฝีมือกันด้วย เอาไว้ใช้สอยยามออกวัดออกวา และไปงานรื่นเริง ขั้นตอนการทำนั้นเป็นการปักและตกแต่งริมผ้าด้วยมือทุกขั้นตอน โครงของลายนั้นคล้าย ๆ กัน (ที่บ้านผู้เขียนยังมีสไบมอญของย่าอยู่ผืนหนึ่ง อายุร่วมร้อยปี ลวดลายก็ยังคงเหมือนอย่างที่ใช้กันในปัจจุบัน) แต่ในส่วนของรายละเอียด ความพิถีพิถันนั้นแล้วแต่ฝีมือของแต่ละคนคนมอญเก่า ๆ นั้น เวลาจะออกจากบ้าน โดยเฉพาะยามที่ต้องเข้าวัดเข้าวา แทบจะเรียกได้ว่า ยาดฮะเหริ่มโตะ นั้นเป็นอวัยวะส่วนหนึ่งของร่างกายที่จะขาดเสียมิได้เลย จะเกิดความรู้สึกกระอักกระอ่วนที่ว่า “ไม่เหมือนเขา”คำสำคัญ :+ breast cloth, สไบ, ยาดด็ด, สไบมอญ, ยาดฮะเริ่มโต๊ะ แต่ไม่ใช้ "สไบ" (ไม่มีในพจนานุกรม)